Όλοι μας έχουμε βιώσει αυτό το ακαθόριστο συναίσθημα ανησυχίας, που συχνά συνοδεύεται από σφίξιμο στο στομάχι, ταχυκαρδία ή εφίδρωση. Είναι το άγχος! Στην ουσία, είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας προετοιμάζεται για να αντιδράσει σε μια κατάσταση που αντιλαμβανόμαστε ως απειλητική ή επικίνδυνη, όπως είναι ένας σεισμός, μια πυρκαγιά ή ένα επικείμενο χειρουργείο.

Βέβαια, εκτός από τις καταστάσεις που όλοι αντιλαμβανόμαστε ως απειλητικές, υπάρχουν και συνθήκες που ο καθένας μας αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Έτσι, για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να νιώθει άγχος όταν μιλά μπροστά σε μεγάλο κοινό, ενώ κάποιος άλλος όχι. Αυτό το άγχος είναι κατά κάποιο τρόπο εξατομικευμένο και εξαρτάται από τον τρόπο σκέψης, τα βιώματα και την ιδιοσυγκρασία κάθε ατόμου.

Πρώτη μέρα στο σχολείο: Οδηγός επιβίωσης!

Έφτασε η μέρα που τα παιδιά είτε θα επιστρέψουν στις σχολικές αίθουσες είτε θα βρεθούν πρώτη φορά αντιμέτωπα με το σχολείο. Κάποια ανυπομονούν, κάποια δυσανασχετούν, ενώ κάποια ανησυχούν. Ανάμεικτα συναισθήματα όμως έχουν και οι γονείς. Άλλοι είναι ανακουφισμένοι, ενώ άλλοι ανησυχούν πώς θα αποχωριστούν το παιδί τους.

Η σωστή προετοιμασία είναι απαραίτητη για την ομαλή προσαρμογή του παιδιού στο νέο περιβάλλον αλλά και την καλύτερη λειτουργία ολόκληρης της οικογένειας.

Οπότε:

1. Δείξτε αισιόδοξος και χαρούμενος για τη νέα αρχή
2. Μην παρουσιάζετε το σχολείο ως κάτι δυσάρεστο, κουραστικό
3. Δώστε χώρο και χρόνο στο παιδί σας για να ακούσετε και να συζητήσετε μαζί του, τους προβληματισμούς του. Όλοι μας είμαστε επιφυλακτικοί στις αλλαγές, το ίδιο συμβαίνει και στο παιδί σας. Μην υποτιμάτε τις ανησυχίες του αλλά σταθείτε δίπλα του, ακούγοντάς του. Αντί να πείτε «μη στενοχωριέσαι, δεν είναι τίποτα», πείτε «πες μου τι σε ανησυχεί»
4. Μη χρησιμοποιείτε το σχολείο ως απειλή «Τώρα που θα αρχίσει το σχολείο, κομμένες οι βόλτες», «Από εδώ και πέρα τέρμα το παιχνίδι και η ξεκούραση»
5. Τροποποιήστε το πρόγραμμά σας λίγες μέρες νωρίτερα, ώστε να συνηθίσετε τους νέους ρυθμούς. Φροντίστε ώστε τα παιδιά να κοιμούνται επαρκείς ώρες και να τρέφονται θρεπτικά
6. Επισκεφτείτε, έστω και εξωτερικά, το χώρο του σχολείου και μιλήστε μαζί για το παιδί ακούγοντας τις απόψεις του και τις ανησυχίες του
7. Συνεργαστείτε με το δάσκαλο. Ακούστε πιθανά παράπονα του παιδιού με προσοχή, χωρίς όμως να ακυρώνετε το δάσκαλο. Μην εκφράζεστε αρνητικά για εκείνον ή τα μαθήματα μπροστά στο παιδί. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να το αποθαρρύνετε από κάθε προσπάθεια
8. Κάποιες φορές οι γονείς δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν το δικό τους άγχος ή ανησυχία και έτσι τα προβάλλουν στο παιδί. Θεωρούν ότι εκείνο έχει δυσκολία να τους αποχωριστεί ή εκείνο δεν θέλει να πάει σχολείο. Μη μεταφέρετε αυτό το άγχος στο παιδί σας αλλά προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τα πραγματικά του συναισθήματα. Μοιραστείτε τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας με κάποιον δικό σας
9. Δείξτε ενδιαφέρον για τη μέρα του και τα μαθήματά του. Ενθαρρύνετε τις προσπάθειές του και όχι την επιτυχία μόνο
10. Αφήστε ελεύθερο χρόνο για παιχνίδι
11. Αφιερώστε καθημερινά αποκλειστικό χρόνο με το παιδί σας

Καλή σχολική χρονιά!

        Σε όλους μπορεί να έχει συμβεί να γίνουμε μάρτυρες μιας σκηνής στο σούπερ μάρκετ ή στην παιδική χαρά που ένα παιδί ξεσπά σε κλάματα και ουρλιάζει, πέφτει στο πάτωμα, κλωτσά ή δαγκώνει το γονιό του. Συχνά ο γονιός φαίνεται να μην είναι σε θέση να ηρεμήσει το παιδί που είναι εκτός ελέγχου ή να έχει πανικοβληθεί και ο ίδιος. Κάποιοι σκέφτονται πόσο κακομαθημένο, απαιτητικό ή χειριστικό είναι αυτό το παιδί, ενώ οι ίδιοι οι γονείς συχνά αναρωτιούνται αν έχουν κάνει κάποιο λάθος. Τι συμβαίνει τελικά;

      Η συμπεριφορά αυτή των παιδιών ονομάζεται «temper tantrum» δηλαδή παιδικές εκρήξεις θυμού. Στην ουσία, το παιδί καταρρέει επειδή δε μπορεί να διαχειριστεί τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος με τα οποία έχει υπερφορτωθεί. Οι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το παιδί και να το οδηγήσουν σε μια έκρηξη οργής μπορεί να είναι διάφοροι θόρυβοι, πολυκοσμία, απώλεια κάποιου προσωπικού αντικειμένου, πολλά φώτα, ζέστη ή κρύο, κούραση, πείνα, υπνηλία, αρρώστια, αλλαγές στη ρουτίνα και σύγχυση. Άλλες φορές, είναι πιθανό το παιδί να εκφράζει με τις κρίσεις την εναντίωσή του σε κάτι που του επιβάλλεται. Σε αυτές τις περιπτώσεις το παιδί δεν είναι σε θέση να καταλάβει ακριβώς τι το ενοχλεί, δυσκολεύεται να το επικοινωνήσει με τους γονείς και να εκδηλώσει τα συναισθήματα του. Επομένως ξεσπά με θυμό.
     Η ηλικία που αρχίζουν να εμφανίζονται πιο συχνά οι εκρήξεις θυμού είναι τα 2 χρόνια. Είναι η ηλικία που το παιδί αρχίζει να αυτονομείται, να προσπαθεί να διαχωρίσει τον εαυτό του από τους γονείς, μαθαίνει σταδιακά να συγκρατεί τις φυσικές του ανάγκες, ελέγχει δηλαδή πλέον το σώμα του, πράγμα που από μόνο του αποτελεί μεγάλη αλλαγή στην ψυχοσύνθεσή του. Συγχρόνως χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας ότι τα ξεσπάσματα του παιδιού έχουν βιολογική βάση. Οφείλονται στην ενεργοποίηση συγκεκριμένου σημείου του εγκεφάλου που δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως σε αυτή την ηλικία.

Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να βοηθήσουμε το παιδί τη στιγμή που καταρρέει;

      Αρχικά, χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό ότι η συμπεριφορά των παιδιών συνδέεται άμεσα με τη συμπεριφορά των γονιών. Οι γονείς χρειάζεται να παραμείνουν ήρεμοι και σταθεροί ώστε να προσφέρουν στο παιδί ένα ασφαλές υπόβαθρο για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Αν οι γονείς απαντήσουν στο θυμό του παιδιού με θυμό ή φωνές, φορτώνουν στο παιδί ένα νέο πρόβλημα που χρειάζεται να διαχειριστεί ενώ είναι ήδη σε σύγχυση. Το πιο πιθανό είναι να υπάρξει ένας φαύλος κύκλος φωνών, θυμού και υστερίας που θα καταλήξει σε εξάντληση και παραίτηση και από τις δύο πλευρές.
       Το παιδί δεν είναι σε θέση να ακούσει τη συγκριμένη στιγμή, επομένως, οι γονείς χρειάζεται να είναι απλά καθησυχαστικοί εκφράζοντας μόνο κάποιες βασικές λέξεις με ξεκάθαρο τρόπο χωρίς διφορούμενα μηνύματα. Είναι σημαντικό γονείς να λειτουργούν με κατανόηση και να προσπαθούν να μπουν στη θέση του παιδιού. Τη στιγμή της έκρηξης, χρειάζεται να βοηθήσουμε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του με λέξεις και να σταθούμε δίπλα του ώστε να το καθοδηγήσουμε να βρει τη λύση. Με αυτόν τον τρόπο του διδάσκουμε πώς να χειρίζεται τις δυσκολίες στο μέλλον.
       Σκεφθείτε ότι βοηθάτε τα παιδιά να μάθουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματα και τη δυσφορία τους, αλλά και τη ματαίωσή τους, προετοιμάζοντάς τα για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. Δείτε, λοιπόν, αυτά τα ξεσπάσματα σαν μια ευκαιρία να ενδυναμώσετε τη σχέση σας με το παιδί με το να του δείξετε ότι το κατανοείτε, είστε σε θέση να σταθείτε δίπλα του, να το καθησυχάσετε και να το καθοδηγήσετε. Μην αφήσετε ένα παιδί μόνο του στη στιγμή του tantrum με το σκεπτικό ότι το αφήνετε να ηρεμήσει. Το πιο πιθανό είναι ότι το παιδί θα αισθανθεί μόνο και αβοήθητο σε μια στιγμή που ούτε το ίδιο δεν μπορεί να καταλάβει τι του συμβαίνει. Το μήνυμα που θα του δώσετε με τη συμπεριφορά σας είναι ότι το εγκαταλείπετε ενώ σας έχει ανάγκη ή ότι το τιμωρείτε, κάτι που μπορεί να επηρεάσει και τον τρόπο που θα λειτουργεί και αργότερα στη ζωή του ως ενήλικας.

Οι γιορτές πλησιάζουν και φαίνεται όλοι να βρίσκονται σε εορταστική διάθεση. Σκεφτόμαστε οικογενειακές στιγμές, δώρα, βόλτες, εορταστικά γεύματα. Κάποιοι έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν πώς θα περάσουν αυτές τις ημέρες καιρό πριν. Τα πάντα γύρω μας προσπαθούν να μας βάλουν στο κλίμα. Διαφημίσεις, βιτρίνες, στολισμοί, εκδηλώσεις… Μοιάζει να είμαστε αναγκασμένοι να περάσουμε καλά. Να αφήσουμε πίσω μας ό,τι μας απασχολεί και να δείχνουμε ευχαριστημένοι και χαρούμενοι. Αλλά τελικά γιατί δεν περνάμε τόσο καλά όσο θα θέλαμε; Γιατί νιώθουμε θλίψη, απογοήτευση, άγχος;

Υψηλές προσδοκίες

Πριν τις γιορτές κάνουμε πολλά σχέδια. Θέλουμε να ξεκουραστούμε και να χαλαρώσουμε από την εργασία μας. Θέλουμε να περάσουμε χρόνο με τα παιδιά μας και το σύντροφό μας, που βλέπουμε πολύ λίγο τις υπόλοιπες ημέρες. Θέλουμε να βγούμε για ψώνια, θέλουμε να δούμε φίλους και συγγενείς που δεν προλαβαίνουμε τον προηγούμενο καιρό. Θέλουμε να ετοιμάσουμε γλυκά και εορταστικά φαγητά. Αλήθεια, πώς θα χωρέσουν όλα αυτά μέσα σε λίγες ημέρες;

Βάλτε προτεραιότητες! Τι σας ευχαριστεί πραγματικά να κάνετε; Τι θα σας έκανε να νιώσετε καλύτερα; Από την άλλη αφήστε χρόνο για προσωπική ζωή και χαλάρωση και τον υπόλοιπο καιρό. Είναι σημαντικό να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τις σχέσεις μας καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.

Οικογενειακές υποχρεώσεις

Οι περισσότεροι νιώθουμε υποχρεωμένοι να περάσουμε τις γιορτινές ημέρες με μέλη της ευρύτερης οικογένειας (γονείς, αδέρφια, θείοι κλπ). Αν αυτό είναι κάτι που μας ευχαριστεί, τότε είναι όλα καλά. Αν, όμως, αυτή η συνήθεια νιώθουμε να μας πνίγει; Ή αν αυτές οι στιγμές, δεν είναι στιγμές οικογενειακής γαλήνης και θαλπωρής; Τότε όσο πλησιάζουν οι μέρες νιώθουμε τον κλοιό να σφίγγει περισσότερο και εμείς να είμαστε ανήμποροι να εκφράσουμε τις πραγματικές μας ανάγκες.

Μάθετε να υποστηρίζετε από την αρχή τα θέλω σας. Βρείτε τι είναι αυτό που σας δυσκολεύει, διώξτε τις ενοχές! Ίσως χρειαστείτε τη συμβουλή κάποιου ειδικού για να μάθετε τον τρόπο που θα το πετύχετε.

Δυσκολίες στην επικοινωνία

Ενώ έχουμε συνηθίσει να περνάμε τις περισσότερες ώρες έξω από το σπίτι και οι οικογενειακές στιγμές να είναι ελάχιστες, βρισκόμαστε ξαφνικά για πολλές ώρες μαζί με το σύντροφο μας. Αν υπάρχουν ήδη προβλήματα στην επικοινωνία, συγκρουόμενες ανάγκες κ.ά., τότε είναι πολύ πιθανόν να προκύπτουν καυγάδες που θα μας γεμίζουν με θυμό, θλίψη και απογοήτευση.

Δώστε χρόνο στη σχέση σας όλο το χρόνο και μιλήστε ανοιχτά με το σύντροφό σας για το τι χρειάζεστε από εκείνον. Τι σας αρέσει και τι όχι. Τι σας ευχαριστεί και τι όχι.

Οικονομικά προβλήματα

Κάθε γιορτή και ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα συνεπάγονται έξοδα. Αν, λοιπόν ο προϋπολογισμός μας δεν σηκώνει πολλά έξοδα, θα πρέπει να βάλουμε προτεραιότητες. Ποια δώρα είναι απαραίτητα, χρειαζόμαστε οπωσδήποτε καινούρια ρούχα ή κομμωτήριο; Είναι απαραίτητο να καλέσουμε πολύ κόσμο; Επηρεαζόμαστε από τις διαφημίσεις και τα πρότυπα στα ΜΜΕ και γεμίζουμε με συναισθήματα θλίψης, ανημπόριας και απογοήτευσης.

Βρείτε τι σας ευχαριστεί πραγματικά και τι σας κάνει πραγματικά χαρούμενους. Μερικές φορές το φαγητό, τα καινούρια ρούχα, τα περιττά ψώνια γεμίζουν άλλα κενά και καλύπτουν επιφανειακά βαθύτερες ανάγκες που δυσκολευόμαστε να εκφράσουμε.

Κάθε μέρα του χρόνου είναι σημαντική και ιδανική για να περάσουμε όμορφες στιγμές με τους δικούς μας ανθρώπους και να φροντίσουμε τον εαυτό μας! Βρείτε τι είναι αυτό που σας εμποδίζει και ξεπεράστε το! Καλές γιορτές!

«Έβγαλα το σίδερο από την πρίζα; Τι θα κάνω αν πάρουμε φωτιά;», «Το σπίτι δεν είναι αρκετά καθαρό, να ρίξω λίγη χλωρίνη ακόμα», «Αυτός ο πίνακας είναι στραβός», «Λες να κολλήσω ηπατίτιδα, από αυτά τα σκουπίδια;», «Άραγε έγραψα τα στοιχεία μου σωστά στο έντυπο; Θα τα καταλάβουν;».

Όλοι βιώνουμε άγχος στην καθημερινότητά μας, που σχετίζεται με το εργασιακό περιβάλλον, τις σχέσεις, την οικογένεια και οτιδήποτε άλλο αξιολογεί ως σημαντικό ο καθένας από εμάς.

Υπάρχει κάποιος που δεν έχει νιώσει ποτέ του φόβο; Σαφώς και όχι! Άλλωστε ο φόβος είναι ένα από τα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα. Όταν ενεργοποιείται ο φόβος, αναγνωρίζουμε έναν κίνδυνο ή μία απειλή και προσπαθούμε είτε να την αντιμετωπίσουμε είτε να την αποφύγουμε.

Ο υπερβολικός φόβος, όμως, μας παραλύει, μας καθιστά ανίκανους να αντιδράσουμε, να σκεφτούμε και να κρίνουμε.  Πολλές φορές, οι κίνδυνοι δεν είναι πραγματικοί. Φοβόμαστε την απόρριψη των άλλων, τη γνώμη τους, φοβόμαστε να αλλάξουμε.