Οι περισσότεροι γονείς θα ζήσουν την άβολη εκείνη στιγμή που το παιδί τους θα τους ζητήσει πληροφορίες σχετικά με το σεξ. Κάποιοι αποφεύγουν να απαντήσουν και άλλοι ίσως δίνουν περιορισμένες πληροφορίες λόγω της δικής τους δυσκολίας να διαχειριστούν τη συζήτηση με τα παιδιά λόγω ενοχής, ντροπής ή αμηχανίας. Ωστόσο, οι γονείς χρειάζεται να έχουν στο μυαλό τους ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αποτελεί τμήμα της γενικότερης διαπαιδαγώγησης του παιδιού, καθώς η σεξουαλικότητα είναι ένα κομμάτι του εαυτού μας. Αν αρνηθούν να απαντήσουν σε ερωτήματα που αφορούν τη σεξουαλική ζωή, τους αρνούνται γνώσεις, πληροφορίες και καθοδήγηση σε ένα κομμάτι σημαντικό στη ζωή κάθε ανθρώπου. Εξάλλου, η σεξουαλική πράξη δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να αισθανόμαστε άσχημα.
Αυτό που χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας ξεκινώντας μια τέτοια συζήτηση, είναι ότι τα παιδιά έχουν διαφορετικά επίπεδα περιέργειας και κατανόησης και αυτό εξαρτάται από την ηλικία, την προσωπικότητα και το επίπεδο νοητικής τους ηλικίας. Επίσης, το κάθε παιδί εκφράζεται με το δικό του τρόπο και διαχειρίζεται διαφορετικά τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις απορίες του. Επομένως, οι γονείς χρειάζεται να είναι δίπλα στο παιδί και να ακολουθήσουν το δικό του ρυθμό, σε οποιαδήποτε φαινομενικά δύσκολη συζήτηση.
Ποιες είναι όμως οι βασικές οδηγίες που οι γονείς χρειάζεται να έχουν στο μυαλό τους τη στιγμή που θα μιλήσουν με το παιδί τους σχετικά με το σεξ;
- Τα παιδιά χρειάζονται να τους μιλούν αληθινά, ειλικρινά και ξεκάθαρα, με λόγια που μπορούν να κατανοήσουν.
- Κατονομάζουμε τα γεννητικά όργανα με τους όρους της ανατομίας και τους συνδέουμε με βάση τις λέξεις που χρησιμοποιούμε στη νηπιακή ορολογία ώστε να γίνουν αντιληπτοί από τα παιδιά.
- Ενημερώνουμε για τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του άντρα και της γυναίκας ώστε να αποφύγουμε στο μέλλον την ντροπή και τη σύγχυση που μπορεί να αισθανθούν.
- Μιλάμε με λόγια κατανοητά για την ηλικία του κάθε παιδιού (περισσότερες λεπτομέρειες όσο μεγαλύτερο το παιδί) σχετικά με τον αυνανισμό, την ερωτική πράξη, τη γονιμοποίηση, τις φαντασιώσεις.
- Δίνουμε χρόνο στη συζήτηση σχετικά με τις ευθύνες και τις συνέπειες της ενεργούς σεξουαλικής ζωής αλλά και τους τρόπους αντισύλληψης (κυρίως σε μεγαλύτερα παιδιά).
- Εξηγούμε ότι τα γεννητικά όργανα είναι αυστηρά προσωπικά γι’ αυτό και τα καλύπτουμε με ρούχα, ειδικά όταν βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους.
- Δεν ενοχοποιούμε το παιδί επειδή ασχολείται με τα γεννητικά του όργανα. Ωστόσο, διευκρινίζουμε ότι αυτό δε γίνεται δημόσια.
- Συζητάμε για τα μη αποδεκτά χάδια που δεν πρέπει να δεχθούν από κανέναν και δεν πρέπει να επιτρέπουν σε ξένους σωματική επαφή.
- Εξηγούμε σε γνωστούς, συγγενείς και φίλους ότι το παιδί χρειάζεται να δίνει τη συγκατάθεση του για φιλιά και αγκαλιές, γιατί έτσι σεβόμαστε την προσωπική του επιθυμία και ανάγκη και του μαθαίνουμε το δικαίωμα του να αρνείται την επαφή που δε θέλει.
- Τέλος, είναι σημαντικό να δώσουμε στο παιδί το χρόνο και το χώρο να διατυπώσει τις απορίες και τις σκέψεις ώστε να συζητηθούν.
- Πολλές φορές η συζήτηση γίνεται πιο εύκολη με τη χρήση παραμυθιών, ιστοριών ή εικόνων (κυρίως σε παιδιά μικρότερης ηλικίας)
Χρειάζεται να θυμόμαστε την ανάγκη των παιδιών να έχουν δίπλα τους ευαίσθητους ενήλικες, που μπορούν να ακούσουν τις ανάγκες και τις αγωνίες τους, ώστε να τα βοηθήσουν και να τα καθοδηγήσουν. Εξάλλου, στη σημερινή εποχή με τα άπειρα ερεθίσματα και τις πληροφορίες, τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς κοντά τους ώστε να πληροφορηθούν σωστά, σχετικά με θέματα που τα αφορούν και τα προβληματίζουν! Αυτό θα τους βοηθήσει να νιώσουν ασφάλεια και η ασφάλεια αποτελεί βασική προϋπόθεση στην οικοδόμηση μια υγιούς σχέσης σήμερα και στο μέλλον.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η εικόνα που θα δώσουμε στο παιδί για την ερωτική πράξη, θα το ακολουθεί ίσως και για όλη του τη ζωή. Επομένως, οι πεποιθήσεις μας είναι αυτές που κάνουν το σεξ καλό ή κακό και την ερωτική ζωή κάτι για το οποίο αισθανόμαστε ικανοποίηση ή ενοχή! Γι αυτό και οι γονείς σε μια τέτοια συζήτηση χρειάζεται να ακούν προσεκτικά, να εξηγούν λεπτομερώς, σεβόμενοι τον εαυτό τους και το παιδί τους. Εξάλλου, ενημερωμένο παιδί σημαίνει παιδί με αυτοπεποίθηση, παιδί που μπορεί να υποστηρίξει τον εαυτό του και τις επιλογές του!